Porozumienie na Rzecz Dobrych Praktyk w Szczepieniach – obecne wyzwania
Wyzwania, przed jakimi stajemy obecnie w zakresie promocji szczepień ochronnych są jednym z najistotniejszych zagadnień zdrowia publicznego. Dlatego też Instytut Ochrony Zdrowia w 2017 roku powołał Porozumienie na Rzecz Dobrych Praktyk w Szczepieniach, jako niezależną platformę ekspertów medycznych, klinicystów, osób związanych ze światem nauki oraz przedstawicieli organizacji pacjentów. Celem Porozumienia jest kształtowanie merytorycznej dyskusji nt. szczepień ochronnych oraz dotarcie do opinii społecznej, rodziców i osób odpowiedzialnych za tworzenie systemu ochrony zdrowia w Polsce z przekazem opartym o fakty naukowe oraz zgodnych z europejskimi standardami.
Założeniem Porozumienia jest również nawiązanie współpracy z międzynarodowymi instytucjami (m.in. ECDC, CDC, WHO, EFPIA, ACIP, Vaccines Europe,) , tak aby stać się centrum przekazywania informacji w zakresie dobrych praktyk oraz inicjatyw dotyczących szczepień ochronnych.
- Aby wyszczepialność w Polsce nie spadała, trzeba umieć się komunikować. Środowisko lekarskie oraz pielęgniarskie musi wiedzieć, w jaki sposób przekonywać rodziców, że szczepienia są bezpieczne oraz konieczne, że jest nasz obywatelski obowiązek – mówi prof. Jarosław Pinkas.
Aby jednak tak się stało, niezbędny jest otwarty dialog oraz społeczna debata ze wszystkimi interesariuszami systemu ochrony zdrowia.
W 2019 roku eksperci Porozumienia na Rzecz Dobrych Praktyk w Szczepieniach podjęli dyskusję w obszarze wspierania immunizacji na wszystkich etapach życia tj. szczepienia dzieci, w tym aktualizacji kalendarza szczepień, a także stworzenia kalendarza szczepień osób dorosłych, biorąc pod uwagę epidemiologiczne grupy ryzyka. Ważną kwestią, jest problem niskiego zainteresowania szczepieniami ochronnymi wśród personelu medycznego. Kolejny ważny punkt w debacie to zwiększenie dostępności do szczepień. Należy się zastanowić, jaka powinna być rola pielęgniarki oraz czy szczepienia powinny być dostępne w aptekach? Aby szczepienia były powszechnie dostępne bardzo istotne są kwestie związane z refundacją oraz dystrybucją szczepionek.
- Szczepienia należą̨ do najważniejszych zdobyczy współczesnej medycyny, ponieważ̇ ratują̨ życie i chronią̨ przed powikłaniami związanymi z chorobami zakaźnymi, co potwierdzają liczne i wiarygodne wyniki badań naukowych Dzięki szczepieniom zlikwidowano jedną z najgroźniejszych chorób zakaźnych – ospę̨ prawdziwą, a zachorowania na poliomyelitis obecnie są sporadyczne i też wkrótce mogą być przeszłością̨ - wyjaśnia prof. Teresa Jackowska.
Doskonalenie systemu nadzoru epidemiologicznego, do którego zalicza się: cyfryzacja systemu rejestracji szczepień, rejestr niepożądanych odczynów poszczepiennych, usystematyzowanie rejestracji zdarzeń z powodu chorób zakaźnych oraz zwiększenie dyscypliny zgłaszania przypadków chorób zakaźnych, to ważny czynnik w całym procesie tworzenia powszechnego programu szczepień ochronnych.
Porozumienie na Rzecz Dobrych Praktyk w Szczepieniach w 2020 roku ma na celu skupienie się na dyskusji w oparciu o trzy główne priorytety tj.: szczepienie dzieci, szczepienie osób dorosłych oraz optymalizacja finansowania szczepień ze środków publicznych.
- Powszechne Szczepienia są najskuteczniejszym sposobem zapobiegania chorobom zakaźnym. Nie tylko zabezpieczają osobę szczepiona, ale przez przerwanie transmisji pośrednio chronią także osoby nieszczepione, które nie mając się od kogo zarazić, nie chorują. W przeciwieństwie do antybiotyków nie sprzyjają rozwojowi lekoooporności chorobotwórczych drobnoustrojów – tłumaczy dr hab. n. med. Ernest Kuchar.
Dzięki wspólnej, merytorycznej, publicznej debacie możemy kształtować świadomość zdrowotną całego społeczeństwa.
Instytut Ochrony Zdrowia
Procedura recenzji
Procedura recenzji monografii, raportów i innych publikacji naukowych Instytutu Ochrony Zdrowia (IOZ) składa się z dwóch części: recenzji wewnętrznej (wydawniczej) oraz recenzji zewnętrznej (naukowej).
I. Recenzja wewnętrzna:
-
Ocena wstępna. Manuskrypt jest oceniany przez redaktora prowadzącego, który bierze pod uwagę zachowanie warunków formalnych wymienionych w Procedurze wydawniczej. Stwierdzenie ich zachowania oznacza akceptację pracy do dalszego etapu recenzji wewnętrznej.
-
Ocena szczegółowa. Manuskrypt oceniany jest przez Kolegium IOZ. Weryfikacja obejmuje m.in.: zgodność treści z tytułem, występowanie niejasności lub błędów merytorycznych, ocenę oryginalności tekstu, zakres i staranność opracowania bibliografii. Weryfikowana jest również zastosowana metodyka, poprawność warsztatowa, spójność i zrozumiałość przeprowadzonych analiz. Kolegium IOZ ocenia znaczenie naukowe pracy na tle dotychczasowego stanu badań, a także jej poziom naukowy na tle wcześniejszych publikacji IOZ. Pozytywna ocena Kolegium IOZ oznacza akceptację pracy do dalszego etapu recenzji. W przypadku publikacji powstających w opisanym w Procedurze wydawniczej trybie A – kolejnym etapem jest recenzja zewnętrzna. W przypadku trybu B – kolejnym etapem jest ocena pracy przez Radę Konsultacyjną.
-
Ocena Rady Konsultacyjnej. Rada ocenia zgodność dzieła z zakładanymi wcześniej ramami tematycznymi (Procedura wydawnicza II/2), oryginalność pracy, jej poziom merytoryczny, zastosowaną metodologię, jakość źródeł danych, poprawność formułowanych wniosków i sposób ich prezentacji. Pozytywna ocena Rady Konsultacyjnej oznacza akceptację pracy do dalszego etapu recenzji, tj. do recenzji zewnętrznej.
II. Recenzja zewnętrzna:
-
Praca może być recenzowana przez jednego lub więcej niezależnych recenzentów.
-
Wyboru recenzenta (recenzentów) dokonuje IOZ.
-
Recenzenci muszą mieć tytuł naukowy profesora lub doktora habilitowanego.
-
Recenzenci nie mogą być zatrudnieni w tych samych placówkach naukowych,
w których pracują autorzy dzieła.
-
Recenzentem nie może być żadna z osób zasiadających w Radzie Konsultacyjnej projektu (dotyczy publikacji, w przypadku których taka rada została powołana).
-
Recenzja ma charakter „podwójnie ślepy”. Autorzy nie znają tożsamości recenzentów, a recenzenci nie znają tożsamości autorów.
-
IOZ przekazuje recenzentom zaproszenie do sporządzenia recenzji wraz z wydrukiem manuskryptu lub plikiem elektronicznym kompatybilnym z oprogramowaniem Microsoft Word lub Open Office.
-
Przed przystąpieniem do oceny materiału recenzent składa oświadczenie o braku konfliktu interesów.
-
Recenzent sporządza recenzję na piśmie. Wszelkie uwagi powinny być szczegółowo opisane i uzasadnione.
-
Recenzja powinna kłaść nacisk na poziom merytoryczny, oryginalność stawianych tez, metodologię, poprawność formułowanych wniosków i sposób ich prezentacji.
-
Recenzja powinna być obiektywna, rzetelna i konstruktywna.
-
Recenzent jest zobowiązany do ujawniania ewentualnych plagiatów oraz uchybień
w przytaczaniu danych.
-
Recenzent jest zobowiązany do niewykorzystywania wiedzy na temat recenzowanej pracy przed jej publikacją.
-
Recenzja powinna kończyć się jednoznacznym wnioskiem wskazującym na jedną
z czterech możliwości:
-
dopuścić do druku,
-
dopuścić do druku po uwzględnieniu poprawek i zaleceń zawartych w recenzji,
-
ponownie przedłożyć do recenzji po uwzględnieniu poprawek i zaleceń, recenzenta
-
odrzucić.
15. W przypadku jednoznacznie negatywnego wyniku recenzji IOZ może pracę odrzucić lub przekazać do kolejnego recenzenta.
16. Zgodnie z zapisami Zasad etyki publikacyjnej, autor jest zobowiązany do udziału w procesie recenzji, do naniesienia wszelkich sugerowanych przez recenzentów zmian i korekt. W przypadku gdy autor nie zgadza się z wybranymi uwagami, powinien uzasadnić swoje stanowisko pisemnie.
17. W przypadku recenzji pozytywnej IOZ nadzoruje i weryfikuje proces kompletnego uwzględnienia uwag i naniesienia poprawek recenzenta przez autora.
18. Po stwierdzeniu, że praca otrzymała pozytywne recenzje, a wszelkie uwagi zostały uwzględnione, IOZ zawiera z autorem umowę wydawniczą.